21 september 2023

Voorlichting over online fraude bittere noodzaak

Samen met de Nederlandse Vereniging van Banken, de Nationale Politie en het ministerie van Justitie en Veiligheid stond KBO op de 50PlusBeurs in Utrecht. In de gezamenlijke stand werd voorlichting gegeven over online fraude. Hard nodig, want nog steeds worden veel mensen – waaronder veel senioren – slachtoffer van phishing, internetcriminaliteit, hulpvraagfraude en spoofing.

Op de drukbezochte beursstand werden onder meer presentaties gegeven over waar je op moet letten om geen slachtoffer te worden van fraude. Bezoekers van de beurs konden testen of zij wel genoeg voorbereid zijn tegen fraudeurs. Er werden ook video’s vertoond over de verschillende werkwijzen van oplichters. En er werden veel en goede gesprekken gevoerd over deze problematiek.

Alert zijn

Uit de gesprekken kwam naar voren dat bijna iedereen wel eens te maken heeft gehad met pinpasfraude of fraude via Whatsapp, of pogingen daartoe. De meeste mensen gaven aan alert te zijn en er niet (meer) in te trappen. Bij een ‘raar’ telefoonnummer wordt er simpelweg niet opgenomen of mensen hangen op. Veel beursbezoekers gaven aan een vreemd telefoonnummer op te zoeken op internet en het nummer vervolgens te blokkeren.

Veilig voelen

Op de stand bleek dat de meeste ouderen zich over het algemeen wel veilig voelen. Ze mijden risicovolle handelingen, zoals het pinnen bij een afgelegen automaat. Senioren zijn zich er redelijk goed van bewust dat ze waaks moeten zijn op online fraudepogingen. Het gevaar is wel dat mensen soms te zelfverzekerd zijn. ‘Dat overkomt mij niet’, is een vaak gehoorde opmerking. Maar juist daardoor kunnen mensen alsnog slachtoffer worden.

Slim handelen

Zelfstandig wonende mensen met beginnende dementie zijn vaker slachtoffer van fraude, bijvoorbeeld door telefonische of huis-aan-huis verkoop. Zorgen dat hen dat niet (meer) overkomt is een uitdaging; nu kan vaak uitsluitend achteraf de schade worden hersteld. Enkele bezoekers van de beurs gaven aan slim te handelen door een pinpasoplichter aan huis te laten komen en 112 te bellen. Dat lijkt een mooi lik-op-stukbeleid, maar het brengt ook risico’s met zich mee. Voorlichting over online fraude is en blijft bittere noodzaak.