21 januari 2025

Oproep aan Tweede Kamer over instemmingsrecht

Vertegenwoordigers van seniorenverenigingen en gepensioneerdenorganisaties roepen de leden van de Vaste Commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer op het wijzigingsvoorstel van Kamerlid Agnes Joseph over een instemmingrecht bij invaren te steunen.

In de brief aan de commissieleden schrijven de vertegenwoordigers van elf organisaties:

“In de Wet toekomst pensioenen (Wtp) worden de bestaande ‘vaste’ uitkeringen standaard omgezet in ‘variabele’ uitkeringen (invaren). Dit geldt ook voor reeds gepensioneerden. Om dit invaren mogelijk te maken is het individuele bezwaarrecht buiten werking gesteld en er is een versterkte collectieve medezeggenschap voor in de plaats gekomen.

Al vanaf de totstandkoming van de Wtp is de vraag of het invaren juridisch wel is toegestaan. Mogelijk is zelfs sprake van ongeoorloofde inmenging in het eigendomsrecht. Uit de juridische analyse in opdracht van de Tweede Kamer komt naar voren dat het buiten werking stellen van het individueel bezwaarrecht afbreuk doet aan de wezenlijke inhoud van het pensioenrecht. Ook leert deze analyse dat de versterkte collectieve medezeggenschap niet kan worden beschouwd als een adequate vervanging. Dit maakt niet alleen het draagvlak voor het nieuwe pensioenstelsel kwetsbaar, maar ook juridisch aanvechtbaar.

Gegeven de ernstige ingreep van de Wtp op het eigendomsrecht, zou het individuele instemmingsrecht alle ruimte moeten krijgen, maar daar heeft de wetgever helaas niet voor gekozen. Met het oog op de reeds in gang gezette uitvoeringsmaatregelen bij de pensioenfondsen wordt nu voorgesteld dit collectief instemmingsrecht in de wet op te nemen. Een argument dat twee systemen niet naast elkaar kunnen bestaan omdat het duur en administratief lastig uit te voeren zou zijn, is ongeloofwaardig. Bij grote pensioenstelselwijzigingen in het buitenland is dit juist als uitgangspunt, en nooit als belemmering gezien. Integendeel, het naast elkaar laten bestaan van twee systemen levert aanzienlijk minder uitvoeringsrisico’s op. Alles overziende, beschouwen onze organisaties het invoeren van een collectief instemmingsrecht voor deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden als een duidelijke verbetering van de Wtp. Enerzijds wordt recht gedaan aan al degenen die zijn aangesloten bij een pensioenfonds en anderzijds kan een groot aantal juridische procedures mogelijk worden voorkomen.

Daarmee beoogt het amendement het draagvlak voor de transitie en het vertrouwen in het nieuwe pensioenstelsel te vergroten. Bovendien, als deelnemers hun oordeel hebben gegeven, zal het moeilijker worden de uitkomsten juridisch nog aan te vechten. Deze juridische onzekerheid zit wel in de huidige wet en zal de komende jaren een permanente spanning opleveren. Dat is voor geen enkele partij van belang. De voorgestelde wetswijziging voorkomt dit.

De inhoud van het amendement is een verbetering van de wet. Het herstelt in feite een tekortkoming in de wet. Een tekortkoming die bovendien niet past in de democratische rechtsstaat die Nederland is.

Conclusie
Onze organisaties doen een dringend beroep op u het amendement van mevrouw Joseph over te nemen. Dit zal het draagvlak voor de wet verhogen en helpen voorkomen dat de pensioenfondsen speelbal worden van belangentegenstellingen.”

De brief is ondertekend door:

R. van der Maaten, voorzitter Nederlandse Bond voor Pensioenbelangen
E. Daae, voorzitter Stichting Pensioenbehoud
C. Duinker, woordvoerder Actiecomité Red het Pensioenstelsel / Vakbondsleden in Offensief
J. Ilsink, voorzitter PensioenOnderzoek
L. Bisschops, voorzitter Senioren Brabant-Zeeland
M. Ballas, voorzitter KBO Limburg
J. de Groot, voorzitter KBO Flevoland
H. Pieper, voorzitter KBO Senioren Overijssel
P. Wijte, voorzitter KBO Utrecht
S. Wiersma, voorzitter KBO Fryslân
R. van den Aker, voorzitter KBO provincie Groningen

Amendement Collectief instemmingsrecht
NSC en BBB willen instemmingsrecht