Op 11 december organiseert het Ministerie van Volkshuisvesting voor de tweede maal dit jaar een Woontop. Minister Mona Keijzer heeft ‘iedereen met concrete oplossingen voor de woningnood’ uitgenodigd een inbreng te leveren. Senioren Brabant-Zeeland heeft de bewindsvrouw een brief gestuurd met oplossingen voor de meest urgente knelpunten.

Minister Keijzer van Volkshuisvesting heeft ingezet op de bouw van 100.000 nieuwe woningen per jaar. Het woningtekort in Nederland is inmiddels opgelopen tot ruim 400.000 woningen. Om afspraken te maken over hoe het alsmaar oplopende tekort aan nieuwe woningen aan te pakken, organiseert het ministerie van Keijzer op 11 december een Woontop.

Betrek senioren er bij

Voor die Woontop stuurde Leo Bisschops, voorzitter van Senioren Brabant-Zeeland, een brief aan minister Keijzer met daarin de in de ogen van de seniorenbelangenorganisatie meest urgente zaken. Bisschops vindt onder meer dat de senioren in Nederland veel meer bij de besluitvorming moeten worden betrokken. Tot nu toe wordt er wel alom geroepen dat senioren een grote inbreng horen te hebben, maar is de praktijk helaas anders. Bisschops pleit namens Senioren Brabant-Zeeland ook voor écht betaalbare huurwoningen om zo de noodzakelijke doorstroming mogelijk te maken, en hij vraagt om ruimte voor initiatieven die bijdragen aan het verminderen van de woningnood voor jong en oud. De complete inbreng van Senioren Brabant-Zeeland leest u hieronder.

Brief aan minister Mona Keijzer

1. Betrokkenheid van de doelgroep, praat met en niet over senioren

Gemeenten zijn aan de slag gegaan met het formuleren van woonzorgvisies, met een grote variëteit als resultaat. Het belang van het betrekken van de doelgroep senioren wordt weliswaar met de mond door eenieder beleden, maar in de praktijk zien we het zelden gebeuren. Wij pleiten er daarom voor het betrekken van senioren te verankeren in de wet Versterking regie volkshuisvesting, zodat hun inbreng serieus wordt meegewogen in projecten voor seniorenwoningen.

2. Geef ruimte aan initiatieven die bijdragen aan vermindering (toekomstige) woningnood voor jong en oud

Wij doen een dringend beroep op u om ruimte te geven aan initiatieven die helpen de woningnood te verminderen, zoals woningsplitsing en het toestaan van (pre-)mantel- zorgwoningen. Sommige gemeenten, zoals Land van Cuijk, lopen hiermee voorop. Navolging door andere gemeenten zouden wij toejuichen, maar het gebeurt te weinig en te langzaam. En dat terwijl het aantal alleenstaanden in de toekomst nog verder zal toenemen.

Senioren willen graag zo lang mogelijk blijven wonen in hun vertrouwde omgeving, met behoud van hun zelfstandigheid en hun netwerk. Door het accent op preventie en voorzorg te leggen, tezamen met het netwerk van mantelzorgers, buren en vrijwilligers (verenigingen), kan formele zorg zo lang mogelijk uitgesteld worden. Maar die informele structuren werken alleen maar als degenen die daar actief in zijn op hun beurt kunnen rekenen op de inzet van formele zorgverleners als dat nodig wordt. Er moeten dus gelijkwaardige verbindingen tussen formele en informele zorg tot stand komen. Lokale seniorenverenigingen bieden daarvoor een uitstekende basis.

De vrijwilligers van onze 300 lokale afdelingen kennen de oudere bewoners in hun wijk of dorp, hebben zicht op en participeren actief in de maatschappelijke structuren aldaar, zien wie meedoet en voor wie dat moeilijker wordt. Onze vrijwilligers bieden informatie, ondersteuning en ontspanning aan senioren, zorgen voor een actief gebruik van dorpshuizen, sociaal-culturele centra en gemeenschappelijke huiskamers en helpen de kloof tussen formele en informele zorg te dichten als ouderenadviseur, Wmo-cliëntondersteuner, belastinghulp, thuisadministrateur, woonadviseur, ziekenbezoeker, gesprekspartner voor levensvragen, ANWB AutoMaatje of als organisator van activiteiten zoals fietsen, wandelen, yoga, gym, kaarten, enzovoorts.

Het kunnen beschikken over laagdrempelige accommodatie waar mensen elkaar kunnen ontmoeten ligt aan de basis van alles. Zeker daar waar massale nieuwbouw is voorzien, denk aan metropoolregio Eindhoven, is het noodzakelijk dat er oog is voor de leefbaarheid in de buurt. Ontmoetingsruimten helpen daarbij.

3. Betaalbare huurwoningen noodzakelijk om doorstroming mogelijk te maken

In de bewustwordingsbijeenkomsten die wij organiseren binnen het door het ministerie van VWS gesubsidieerde project Senioren zelf aan zet, praat vandaag over morgen wordt keer op keer duidelijk dat een hogere huurprijs een van de grootste hindernissen is voor senioren om te verhuizen. Het verhuizen vanuit een eengezinswoning naar een seniorenwoning is voor veel mensen een mentale en fysieke uitdaging. Als die seniorenwoning dan ook nog eens te klein én te duur is, dan zien ze daar van af en stagneert de zo noodzakelijke doorstroming. Juist senioren die met hun inkomen net niet in aanmerking komen voor sociale huur, zijn veelal aangewezen op duurdere én kleinere huurwoningen in de vrije sector. Er is een groot tekort aan huurwoningen in het middensegment en de blokkades voor woningbouwcorporaties om te investeren in dit segment moeten echt weggenomen worden.

4. Woon/zorg combineren

Wij constateren dat er een te grote kloof is tussen thuis wonen en het verpleeghuis. Een zorgzame buurt waarin ruimte is voor een kleinschalig zorgbuurthuis zoals ‘t Hageltje in Oss of het concept Buurtwonen is zeer gewenst. Zeker als we voor ogen houden dat de populatie senioren stijgt. Wij hopen dat hier tijdens de Woontop ruim aandacht voor is, want ook senioren met een zorgvraag moeten ergens kunnen wonen.

We verkeren in een tijd van grote transities. In zulke tijden ontstaan momenten waarop we verschillende paden in kunnen slaan met radicaal andere gevolgen. Als eenmaal een pad is ingezet, ontstaat pad-afhankelijkheid en worden netwerken, financiële prikkels en (machts)structuren om dát nieuwe pad heen gebouwd, waardoor het diep ingeslepen raakt en we er de komende jaren aan vast zitten. Hoe hardnekkig dat kan zijn, ervaren we dagelijks met de ooit gecreëerde schotten in de zorgwetgeving. Het invoeren ervan blijkt een stuk eenvoudiger dan het ontschotten. Laten we er nu voor zorgen dat we met elkaar het goede pad kiezen voor een toekomst met meer ouderen en minder mensen die beschikbaar zijn voor het werken in de zorg. Wat ons betreft slaan we met De buurt als ecosysteem de goede richting in, waarin we gezamenlijk aan de slag gaan met maatschappelijke gezondheidszorg.

Leo Bisschops,
Voorzitter Senioren Brabant-Zeeland

Bekijk hier ► Brief aan minister Keijzer – inbreng voor de Woontop