Waardevol: In gesprek over zingeving

Wilma Schrover, directeur KBO-Brabant, 1 februari 2021

Praten over zingeving draagt bij aan waardevol ouder worden. Want zingeving betekent immers letterlijk, erin slagen om zin te geven aan datgene wat je overkomt. Daardoor krijgt het leven meer verdieping en mogelijk ook rust. KBO-Brabant startte in 2020 met het project Ons Gesprek. Goed getrainde vrijwilligers, allen senioren, gaan op verzoek met andere senioren individueel in gesprek over levensthema’s. In coronatijd vinden de gesprekken telefonisch plaats.

Waarom zingeving belangrijk is

Bij het ouder worden, kijken we steeds vaker terug op het leven. Heeft het me gebracht wat ik hoopte? Heb ik me met de goede dingen bezig gehouden? Niet iedereen heeft een gesprekspartner om die vragen mee te bespreken. Toch kunnen zulke gesprekken juist de laatste fase van het leven een stuk mooier maken. Zingeving is pure noodzaak, vinden we bij KBO-Brabant en daarom publiceerden we er in december 2020 een special over.

In die special zegt de bekende Belgische psychiater Dirk De Wachter het ook: ‘Zingeving is essentieel, zingeving draait om verbondenheid. Het draait erom dat we van betekenis kunnen zijn voor een ander; dat we de zorgvraag van onze medemens kunnen beantwoorden. Het gaat ook niet per se om grote politieke bewegingen of grote acties, maar veel meer om kleine, interpersoonlijke dingen. Een glimlach, een hulpvaardige hand, een vraag ‘hoe gaat het met u?’. Machteld Huber, arts en grondlegger van het gedachtegoed Positieve gezondheid zegt in diezelfde special: ‘Bezig zijn met wat er ten diepste toe doet in ons leven, is in letterlijke zin helend: het heeft een positieve uitwerking op onze geestelijke en lichamelijke gezondheid.’

De basis van Ons Gesprek

De basis van Ons Gesprek werd gelegd door Gérard Mustert, toen nog secretaris van het Algemeen Bestuur van KBO-Brabant. Vanuit zijn contacten met de doelgroep wist Gérard : ‘de nood is hoog’. En daarom startte hij al ruim vóór de aanvang van het project met verkennende gesprekken om draagvlak te verwerven. In het voortraject is zodoende een werkgroep gevormd met daarin afgevaardigden van de beide Brabantse bisdommen (Breda en ’s-Hertogenbosch), Centrum Ontmoeting in Levensvragen (Nijmegen), expertisecentrum De Vonk (Tilburg), Amphia Ziekenhuis Breda (regionaal coördinator palliatieve zorg), centrum voor levensvragen Zinvol Breda, twee afgevaardigden van de werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO-Brabant, voorzitter en diverse bestuursleden van KBO-Brabant en een psychogerontoloog. Aanvullende gesprekken zijn gevoerd met onder andere de PKN (Protestantse Kerk Nederland), Humanistisch Verbond, Stichting Nabij te Boxtel, Zin – onderdeel van Sociom in Cuijk en VGVZ (Vereniging Geestelijk Verzorgers).

Die aanpak werpt zijn vruchten af. Want inmiddels werken we samen met de Netwerken Palliatieve Zorg in Brabant voor doorverwijzing en ontwikkelden experts de training (van zeven dagdelen) voor onze vrijwilligers op grond van ervaringen in Rotterdam, Nijmegen en Breda. Op basis van de inbreng en deskundigheid van alle betrokkenen in het voortraject is ook een vrijwilligersprofiel opgesteld.

Gesprekken in coronatijd

Natuurlijk strooide corona ook voor Ons Gesprek roet in het eten. Het bereiken van de doelgroep werd immers een stuk lastiger. De gebruikelijke activiteiten bij KBO-Brabant lagen stil, mensen bleven massaal thuis, fysieke ontmoetingen bleven uit. Wel blijkt intussen dat de hulpvragen die er zijn, behoorlijk intensief zijn. Ze variëren van eenzaamheid en het opnieuw opbouwen van een sociaal leven na een verhuizing, tot rouw, huiselijk geweld en problemen in de relationele sfeer.

Kortom: langer thuis wonen, het is een gedeeld ideaal, maar het valt niet altijd mee. Als je dan in vertrouwen met een leeftijdsgenoot je vragen kunt bespreken, samen kunt terugblikken op je leven, ofwel ‘samen een eindje oplopen’ zoals één van onze vrijwilligers het zo mooi zegt, dan helpt dat. Vanuit die verbondenheid weer in contact met je eigen kracht komen, maakt dat je net iets lichter je weg vervolgt. En daar doen doe we het voor!

Hoe werkt Ons Gesprek?

Onze vrijwilligers, tot nu toe 25 verspreid door heel Brabant, gaan in gesprek met senioren die daaraan behoefte hebben, om welke reden ook. Via een zorgvuldige intake proberen we gesprekspartners samen te brengen die een ‘klik’ met elkaar hebben. De intakes worden gedaan door één van onze drie gepensioneerde geestelijk verzorgers. De vrijwilligers gaan niet één keer, maar naar behoefte tot wel acht keer met de hulpvrager in gesprek. Vanwege corona zijn de gesprekken voorlopig nog telefonisch.

Onze vrijwilligers staan klaar voor alle senioren in Noord-Brabant! Bent u of kent u iemand voor wie Ons Gesprek iets kan betekenen? Laat hem of haar dan telefonisch contact opnemen met ons kantoor: 073 -64 440 66 of vul het formulier in op de pagina: www.kbo-brabant.nl/aanvragen-hulp-bij-levensvragen

Met dank aan

Ons Gesprek is mogelijk gemaakt door bijdragen van: Steunfonds KBO-Brabant, Dioraphte, Oranjefonds, Stichting HSHB, Thebe Extra en een garantietoezegging van Coovels Smits Stichting.

Ook nieuwsbrief Ons Actueel ontvangen?

Wilt u op de hoogte worden gehouden van nieuws dat wij publiceren? Schrijf u in voor de nieuwsbrief Ons Actueel, die tweewekelijks verschijnt. Klik hier om u aan te melden.