De robot als redder in nood?
Leo Bisschops, voorzitter KBO-Brabant, 25 juni 2022
Recent ploften er twee nieuwe rapporten op mijn bureau. Het ene rapport, met als titel Anders Leven en Zorgen kwam van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS), een invloedrijk adviesorgaan voor onze overheid. Het andere, getiteld Uitweg uit de Schaarste was van Gupta, een adviesbureau in de zorg. Toevallig gingen beide rapporten over het groeiend tekort aan handen in de zorg. Dat tekort ontstaat doordat de vraag naar zorg toeneemt, met name door de toename van het aantal senioren, maar de groei van zorgverleners daarbij achterblijft. Over de omvang van dat tekort verschillen beide rapporten niet wezenlijk: richting 2030 loopt dat op naar 100.000 tot 130.000 zorgverleners. Niks nieuws eigenlijk, we weten dat al jaren. Maar wel dramatisch als we niks doen.
Opmerkelijk is dat deze rapporten in het aandragen van oplossingen een tegengestelde weg inslaan. Het RVS-rapport pleit vooral voor een betere benutting van het grote reservoir van mantelzorgers en vrijwilligers. Ruim baan voor zorg waarin informele zorgverleners en professionals deel uitmaken van één en hetzelfde team. Niet werkend vanuit een houding ‘hoe schuiven we zorgtaken op elkaar af’, maar ‘hoe zorgen we er samen voor dat hulpvragers en de mensen uit hun omgeving langer overeind kunnen blijven’.
In het Gupta-rapport wordt de reddingsboei gevonden in het fors investeren in technologie. Daarbij moet u denken aan grootschalige inzet van medische apparatuur bij diagnostiek en behandeling, het vanuit het ziekenhuis volgen van patiënten thuis via tele-monitoring, videoconsulten of het inzetten van robots.
Vooral het gebruik van robots mag zich de laatste tijd verheugen in een groeiende aandacht als oplossing voor het personeelsprobleem in de zorg. Zo werd laatst in een tv-programma de mogelijkheid geschetst om een robot in te zetten bij terminale patiënten. Die geeft je dan af en toe een bemoedigend klopje op de arm? Afschuwelijk! Dat is toch het failliet van onze (mede-)menselijkheid?!