Afgehaakt Nederland

Leo Bisschops, voorzitter KBO-Brabant, 25 januari 2023

Recent was ik uitgenodigd deel te nemen aan een werkconferentie van de KNMG, de koepel van artsen in Nederland. Thema was Voorop voor gelijke gezondheid. Een belangrijk onderwerp, want gelijke kansen zijn geen vanzelfsprekendheid. Onderzoekers lieten (opnieuw) zien dat arme Nederlanders gemiddeld vijf tot zeven jaar korter leven en ook nog eens dertien jaar in slechte gezondheid. Artsen vertelden over overvolle spreekkamers met patiënten die niet kunnen slapen van de zorgen, ieder dubbeltje moeten omdraaien en in de supermarkt niet anders kunnen kiezen dan goedkoop en vaak ongezond voedsel.

Een groeiend aantal van deze Nederlanders (16 procent) ziet er geen heil meer in dat het nog goed zal komen en heeft het vertrouwen in de overheid verloren.

Vreemd, hoor ik u zeggen, we leven toch in een land met een keur aan ondersteunende regelingen? Ja, maar dat is juist een van de problemen. Nederland heeft, met de beste bedoelingen, een woud aan maatregelen in het leven geroepen (bijstand, bijzondere bijstand, toeslagen, Wmo, tegemoetkomingen voor onder meer chronisch zieken en mantelzorgers en recent de energietoeslagen). Maar om voor een van die vele regelingen in aanmerking te komen, moet je – zoals een van de artsen het zei – bijna boven-intelligent zijn om je weg in dat oerwoud te kunnen vinden. En door alle stress om het hoofd boven water te kunnen houden, daalt die intelligentie ook nog behoorlijk, zoals een van de onderzoekers aantoonde. Stress kan er zelfs voor zorgen dat we 13 punten lager scoren op een IQ-test!

Is deze vicieuze cirkel te stoppen? Ja, stelden de aanwezigen, maar dan moeten we het lef hebben om het oerwoud van regelingen fors uit te dunnen en te kiezen voor een systeem van fundamentele bestaanszekerheid. En dan gaat het niet alleen om inkomen, maar ook om wonen, onderwijs en gezondheid. KBO-Brabant heeft zich al eens georiënteerd op de haalbaarheid van een nieuw systeem van bestaanszekerheid. En dat bestaat en pakt ook nog eens gunstig uit. Nu de politieke wil nog.

Daarom sluiten wij ons graag aan bij het manifest van de artsenkoepel: Voorop voor gelijke gezondheid!