Tekort aan zorg voor ouderen als mogelijke verklaring voor oversterfte

KBO-Brabant vraagt sinds vorig jaar aandacht voor de oversterfte onder 65-plussers. Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt diende in december 2021 een motie in waarin gevraagd wordt om een wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van oversterfte.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde dat afgelopen maand 10 procent meer mensen zijn overleden dan op basis van cijfers uit eerdere jaren verwacht kon worden. Ongeveer de helft van de oversterfte deed zich voor onder kwetsbare groepen, zoals ouderen die zorg krijgen. Er is al langere tijd sprake van oversterfte. De precieze redenen zijn nog niet duidelijk. Het CBS kijkt ook naar de verklaringen voor oversterfte. Het statistiekbureau kan tot nu toe alleen iets zeggen over de oorzaak van sterfgevallen tot en met het tweede kwartaal van dit jaar. Toen was de oversterfte hoger dan alleen door het coronavirus verklaard kon worden.

Tekort aan zorg voor ouderen kan een directe verklaring zijn voor de oversterfte die maar blijft aanhouden, stelt klinisch geriater Judith Wilmer van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie. Doordat ouderen minder goed in de gaten worden gehouden, kan hun gezondheid ongemerkt verslechteren.

Wachten
Volgens Wilmer komen ouderen steeds vaker in de problemen doordat hun klachten niet op tijd worden gezien. Zo moeten mensen met dementie die naar een verpleeghuis moeten vaak lang wachten voor ze daar terechtkunnen. “Als ze dan niet geregeld worden bezocht, kan het zover komen dat ze vallen, een heup breken en overlijden. Zoiets had voorkomen kunnen worden als je er eerder bij was geweest.”

Minder zicht
Vanwege de combinatie van personeelstekorten en het feit dat de bevolking verder vergrijst, is er minder zicht op ouderen, legt Wilmer uit. Bovendien is er ook meer personeel nodig als gevolg van de sluiting van verzorgingstehuizen. “Binnen zo’n verzorgingstehuis heb je minder personeel nodig om mensen te begeleiden, dan wanneer je heen en weer moet rijden om ze te kunnen bezoeken”, aldus Wilmer.

Kwetsbaarder
Tegelijkertijd kunnen ontwikkelingen zoals de stijgende energieprijzen en de oorlog in Oekraïne ouderen kwetsbaarder maken, legt ze uit: “Ouderen raken eerder onderkoeld dan jongeren, wanneer ze bijvoorbeeld geen geld genoeg hebben om de verwarming aan te zetten.” Ook raken sommige ouderen met dementie in de war doordat ze vanwege de oorlog hun eigen ervaringen in de Tweede Wereldoorlog gaan herbeleven. Nachtmerries en angsten verslechteren hun situatie.

Bron: Skipr